Το γέλιο του Κάφκα

Πολλές από τις αφηγήσεις του Κάφκα τοποθετούν τους ήρωές τους σε καταστάσεις εγκλεισμού: ο Γκρέγκορ Σάμσα της Μεταμόρφωσης είναι κλειδωμένος στο δωμάτιό του, ενώ ο χωρομέτρης στον Πύργο είναι εγκλωβισμένος στο χωριό, ανήμπορος είτε να φύγει είτε να αποκτήσει πρόσβαση στον πύργο. Ο Δημήτρης Βαρδουλάκης υποστηρίζει ότι ο Κάφκα κατασκευάζει αυτές τις πλοκές εγκλεισμού για να γελάσει με τις μάταιες προσπάθειες των ηρώων του να εκφράσουν τη βούλησή τους. Με αυτόν τον τρόπο, ο Κάφκα εμφανίζεται ως επικριτής της ελεύθερης βούλησης και ως υπέρμαχος ενός διαφορετικού είδους ελευθερίας: μιας ελευθερίας εστιασμένης στα όρια της εμπειρίας και διαμεσολαβημένης από τις ιδιαίτερες συνθήκες του καθενός. Ο Βαρδουλάκης υποστηρίζει ότι η καφκική αίσθηση του χιούμορ είναι το κλειδί για να κατανοήσουμε τον Κάφκα ως πολιτικό στοχαστή. Το γέλιο γίνεται έτσι εργαλείο για την αποδόμηση της εξουσίας. Θέτοντας τον Κάφκα σε διάλογο με τη φιλοσοφία και την πολιτική θεωρία, ο Βαρδουλάκης
δείχνει ότι ο Κάφκα μπορεί να μας δώσει πολύτιμες ιδέες για το πώς να είμαστε ελεύθεροι – και πώς να γελάμε.